Λίγο η ζέστη, λίγο η απουσία της καθημερινής ρουτίνας του σχολείου, ίσως κι ένα κουνουπάκι που σε περιτριγυρίζει μόλις κλείσεις τα μάτια σου, το καλοκαίρι ο ύπνος μπορεί να μετατραπεί σε εξίσωση με πολλά Χι και Ψι.
Ωστόσο, πόσο θα πρέπει ιδανικά να κοιμόμαστε, ώστε να ξυπνάμε ξεκούραστοι και ανανεωμένοι; Τα βρέφη μπορεί να χρειάζονται έως και 17 ώρες ύπνου την ημέρα. Από την άλλη, τα παιδιά έως 12 ετών, χρειάζονται συνήθως εννέα έως 12 ώρες ύπνου ενώ οι έφηβοι οκτώ έως 10 ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Για τους ενήλικους, η σύσταση των ειδικών κυμαίνεται μεταξύ επτά και εννέα ωρών.
Το «χρέος ύπνου» και οι επιπτώσεις του στον εγκέφαλο
Ως αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων, πολλοί άνθρωποι έρχονται συχνά αντιμέτωποι με αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «χρέος ύπνου». Πρόκειται για τη διαφορά μεταξύ της ποσότητας ύπνου που χρειάζεται κανείς για να λειτουργεί στο μέγιστο των δυνατοτήτων του και του πραγματικού χρόνου που κοιμάται. Εάν, παραδείγματος χάρη, το σώμα σου χρειάζεται 10 ώρες ύπνου, αλλά εσύ κοιμάσαι μόνο οχτώ, τότε έχεις χρέος δύο ωρών.
Η πρώτη ζημία που προκαλεί το χρέος ύπνου είναι στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου μας. Εάν έχεις ξυπνήσει ποτέ με δυσκολία στη συγκέντρωση και ένα αίσθημα ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα όσο συνήθως –το φαινόμενο της εγκεφαλικής ομίχλης, όπως το ονομάζουν οι επιστήμονες– τότε είναι πιθανό να κοιμήθηκες αρκετά λιγότερο από αυτό που χρειάζεται ο οργανισμός σου.
Η έλλειψη ύπνου μπορεί να επηρεάσει όλα τα συστήματα του εγκεφάλου που υποστηρίζουν την αντίληψη, τη μνήμη, την προσοχή, τη λήψη αποφάσεων, ακόμη και τη μάθηση. Παράλληλα, όταν δεν κοιμόμαστε αρκετά, ενδέχεται να επηρεαστεί η συναισθηματική και ψυχική μας κατάσταση.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να μη χρωστάμε στον ύπνο (και στον εαυτό μας);
Προκειμένου να βελτιώσεις την ποιότητα του ύπνου σου και να αποφύγεις τέτοιου είδους χρέη, το πιο σημαντικό είναι να διατηρήσεις μία ρουτίνα: Προσπάθησε να πηγαίνεις για ύπνο την ίδια ώρα κάθε βράδυ, καθώς και να ξυπνάς την ίδια ώρα κάθε πρωί.
Φρόντισε, επίσης, να αποφεύγεις τις οθόνες πριν κοιμηθείς. Το ξέρουμε, είναι δύσκολο να απαρνηθείς το κινητό ή το τάμπλετ σου την ώρα που ξεκουράζεσαι. Ωστόσο, εάν θέλεις να βελτιώσεις την ποιότητα του ύπνου σου, αντάλλαξε την αγαπημένη σου συσκευή με ένα βιβλίο ή ένα κόμικ, όταν πέφτεις στο κρεβάτι.
Τέλος, δώσε προτεραιότητα στον ύπνο σου: Είναι προτιμότερο να κοιμηθείς για να για να ξεκουράσεις και να τονώσεις τον εγκέφαλό σου, παρά να ξενυχτήσεις διαβάζοντας.