Μόλις οι πρώτες σταγόνες πέσουν στη γη, μια πολύ χαρακτηριστική μυρωδιά αναδύεται από το έδαφος και η ατμόσφαιρα κατακλύζεται από το ισχυρό άρωμα της φρέσκιας βροχής. Πώς το εξηγεί η επιστήμη;
Έχεις αναρωτηθεί ποτέ γιατί η μυρωδιά της βροχής είναι τόσο οικεία και ευχάριστη; Στην πραγματικότητα η ίδια η βροχή δεν φέρει κάποιο άρωμα, αλλά λίγο πριν να βρέξει, μια μυρωδιά γήινης φρεσκάδας, γνωστή στους επιστήμονες ως πετριχώρ, απελευθερώνεται στον αέρα.
Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τον συνδυασμό των λέξεων πέτρα και ιχώρ, δηλαδή το αιθέριο χρυσό υγρό που έτρεχε στις φλέβες των θεών και των αθανάτων αντί για αίμα, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία.
Η μαγική «διαδικασία»
«Νονοί» του φαινομένου ήταν δύο Αυστραλοί επιστήμονες, η Isabel Joy Bear και ο Richard Grenfell Thomas, ο οποίοι ερευνώντας την πηγή προέλευσης της μυρωδιάς της βροχής, το 1964 δημοσίευσαν μία μελέτη για να περιγράψουν τον σχηματισμό της.
Οι δύο επιστήμονες διαπίστωσαν ότι μία από τις βασικές αιτίες αυτής της χαρακτηριστικής μυρωδιάς είναι ένα μείγμα ελαίων που εκκρίνεται από ορισμένα φυτά κατά τη διάρκεια ξηρών περιόδων. Με την έλευση της βροχής, οι ενώσεις των ελαίων που έχουν συσσωρευτεί στο έδαφος αναμιγνύονται και απελευθερώνονται στον αέρα μαζί με τη γεωσμίνη.
Η γεωσμίνη, δηλαδή ετυμολογικά η μυρωδιά της γης, είναι μια οργανική ένωση που παράγεται από βακτήρια που ζουν στο χώμα. Ο συνδυασμός του ελαίου και της γεωσμίνης παράγει τη χαρακτηριστική μυρωδιά του υγρού εδάφους μετά από βροχή, δηλαδή το πετριχώρ.
Ο τρόπος διάχυσης της οσμής στην ατμόσφαιρα, καταγράφηκε σε πείραμα του Τεχνολογικού Ινστιτούτου Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) το 2015. Χρησιμοποιώντας κάμερες υψηλής ταχύτητας, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι όταν μία σταγόνα βροχής πέσει στο έδαφος, παγιδεύει μικροσκοπικές φυσαλίδες αέρα στο σημείο επαφής. Όπως συμβαίνει και με ένα ποτήρι σαμπάνιας, οι φυσαλίδες ανεβαίνουν προς τα πάνω, σπάνε και απελευθερώνουν το περιεχόμενό τους, δηλαδή τα αερολύματα που μεταφέρουν τη μυρωδιά μαζί με βακτήρια του εδάφους.
Η ξεχωριστή οσμή της καταιγίδας
Υπάρχει όμως και μια άλλη μυρωδιά που σχετίζεται με τη βροχή και ίσως έχει τύχει να την εντοπίσεις στην ατμόσφαιρα πριν από μια καταιγίδα που πλησιάζει. Θυμίζει χλώριο και οφείλεται στο όζον που παράγεται από την επίδραση των αστραπών και των κεραυνών στο οξυγόνο της ατμόσφαιρας. Το όζον, το οποίο κυριολεκτικά σημαίνει «αυτό που μυρίζει», μεταφέρεται στο έδαφος από τα ισχυρά καθοδικά ρεύματα των καταιγίδων και μας προειδοποιεί κατά κάποιο τρόπο για την αλλαγή του καιρού.
Τώρα ξέρεις! Την επόμενη φορά που θα αντιληφθείς μυρωδιά χλωρίνης στην ατμόσφαιρα, μάλλον πρέπει να ψάξεις για ομπρέλα ή καλύτερα για καταφύγιο, γιατί η καταιγίδα δεν θα αργήσει να εκδηλωθεί.